"Ngược đời" Yamaha R1 2018 độ R1 1998 độc nhất Thế giới

 Kể từ đó tới nay, R1 đã liên tục phát triển không ngừng qua nhiều thế hệ khác nhau - mỗi lần nâng cấp lại trở nên mạnh mẽ hơn, nhẹ hơn, nhanh hơn và sắc sảo hơn. Tuy nhiên phải tới năm 2009, dòng xe này mới có thêm một bước đột phá lớn khi lần đầu tiên được trang bị động cơ 4 xi-lanh crossplane thường được gọi là Big Bang. Với góc lệch trục khuỷu 90 độ, về cơ bản động cơ này đem tới khả năng sinh công nhanh và mượt mà hơn.

Tiếp tục tua nhanh tới năm 2015, R1 lại một lần nữa gây ấn tượng với thế hệ mới có tên mã là WE, được thiết kế lấy cảm hứng trực tiếp từ những chiếc xe đua MotoGP YZR-M1. Không chỉ có động cơ Big Bang được nâng cấp, R1 WE còn có bộ đo chuyển động 6 trục IMU, ghi nhận mọi dao động của chiếc xe theo trục ngang, dọc, nghiêng, gia tốc... và truyền dữ liệu về ECU tới 125 lần/giây. Nhờ đó, những công nghệ như hệ thống điều khiển lực kéo, chống bênh đầu, ABS biến thiên... đã được tích hợp vào chiếc xe và khiến hiệu năng vận hành của R1 thế hệ mới càng trở nên ấn tượng hơn nữa.

 Sau 20 năm, R1 thế hệ hiện tại đã tiến hóa hoàn toàn so với người tiền nhiệm đầu tiên của nó. Và để kỷ niệm sinh nhật 20 năm R1, Mark Boxer - một phóng viên về xe tới từ Úc với hơn 20 năm kinh nghiệm đã nảy ra ý tưởng tạo ra một chiếc R1 đặc biệt, với ngoại hình như R1 1998 đời đầu nhưng sở hữu mọi tinh túy của thế hệ R1 mới nhất. Trên thực tế, anh đã dự định thực hiện điều tương tự với dòng Honda CBR RR Fireblade vào dịp kỷ niệm 25 năm vào năm ngoái; tuy nhiên những khó khăn tài chính đã ngăn cản Mark triển khai ý tưởng của mình.

 Do R1 bước sang tuổi 20 vào năm xe ôtô 2018 này, chính vì vậy Mark đã quyết định tạo ra bản độ được anh đặt tên WE/98 - theo tên mã của thế hệ R1 hiện tại và năm khai sinh của dòng xe này. Để bắt đầu, anh đã mua "xác" của một chiếc R1 thế hệ đầu tiên, cùng với một chiếc R1 đời mới chỉ vừa lăn bánh được 20km. Sau khi cả 2 chiếc xe được chuyển tới garage của Mark, chúng đã được "rã" ra hoàn toàn để anh có thể bắt đầu lên kế hoạch cho dự án của mình.

 Về cơ bản, chiếc R1 WE/98 sẽ sở hữu bộ khung và kiểu dáng giống tới 99% so với R1 thế hệ đầu tiên, nhưng sẽ có phần còn lại được "sàng" từ chiếc R1 2018 sang. Để bắt đầu, Mark cùng các cộng sự phải tìm cách để lắp phuộc và gắp sau của R1 đời mới vào khung của người tiền nhiệm cách đây 20 năm. Bằng cách sử dụng các cục căn được tiện một cách chính xác, anh đã có thể thực hiện được điều này. Việc khó nhất của việc thay gắp đó là đảm bảo phuộc sau hoạt động hoàn hảo với khoảng sáng gầm chấp nhận được.

Bên cạnh các thay đổi để có thể lắp được gắp sau, bộ khung cũ cũng đã được thay đổi ở phần trên nhằm đảm bảo bảng đồng hồ cùng các hệ thống điện của R1 2018 có thể được lắp vào một cách hoàn hảo như từ nhà máy Yamaha. Tuy nhiên, thay đổi phức tạp nhất liên quan tới khung xe nằm ở bộ pad treo động cơ. Để có thể đo được thông số nhằm chế tạo pad treo, Mark đã phải chế tạo một dàn khung thép để đặt khung của R1 1998 và máy của R1 2008 lên, sau đó thật cẩn thận đo đạc để tránh động cơ bị trầy xước.

Ben Shaw - một kỹ sư khá nổi tiếng trong giới chơi xe Úc bởi các chi tiết CNC cho mô tô đã giúp Mark thiết kế và chế tạo một cặp pad nhôm phía trên dựa theo các thông số được anh cung cấp. Bộ pad nguyên bản của khung R1 cũ sau đó đã bị cưa bỏ, rồi được xưởng Solid Engineering hàn TIG pad mới vào đúng các vị trí như Mark đã tính toán. Cuối cùng, động cơ 2018 đã có thể được gắn vào khung đời 1998.

 Ở phần khung phụ phía sau, Mark đã tạo thêm một tấm nhôm để gắn các hệ thống điện tử của R1 2018, cũng như bộ dụng cụ sửa chữa đi kèm theo chiếc xe. Do bộ khung nhôm vốn đã có một số vết trầy nên thay vì nhuộm màu (anode), anh đã lựa chọn cách sơn khung. Với màu sơn bạc ánh kim có tên St Elmo’s Fire, bộ khung đã được sơn màu tương tự như R1 2018, nhưng có vẻ ngoài như màu nhôm nguyên thủy của khung R1 1998.

 Trông có vẻ không phức tạp, nhưng việc độ "dàn ngoài" cho chiếc xe cũng khiến Mark tốn khá nhiều công sức. Do dàn vỏ của xác xe R1 1998 nguyên bản đã bị hư hại khá nhiều, chính vì vậy anh đã quyết định thay vỏ mới cho WE/98. Tuy nhiên sau 20 năm, nguồn cung những chi tiết vỏ "zin" đã bị cạn kiệt nên Mark đã phải bằng lòng với vỏ lô hàng loại 1. Trong khi đó, anh đã khá may mắn khi kiếm được toàn bộ các đèn chiếu sáng, tín hiệu và gương hậu "zin", mới tinh của R1 thế hệ đầu tiên.

 Bình xăng của xe được lấy từ chiếc R1 cũ, nhưng do thế hệ mới nhất của chiếc xe có hộp gió và dàn kim phun nhiên liệu lớn nên Mark đã phải gò lại phần dưới của bình. Do chủ cũ của xe đã làm móp một góc bình xăng, anh cũng đã có thể "nhân tiện" sửa được vết móp này khi thiết kế phần đáy mới. Sau khi hoàn thành, bình xăng và dàn vỏ được sơn và dán tem màu trắng-đỏ giống như chiếc R1 đầu tiên được ra mắt.

 Tới giai đoạn này, việc còn lại của Mark chỉ là lắp ráp các chi tiết lại với nhau. Toàn bộ hệ thống điện của chiếc R1 2018 đã được chuyển sang chiếc xe mới bởi xưởng Race Bike Services. Các đèn pha có thiết kế không khác gì với thế hệ đầu tiên, nhưng đã được nâng cấp với bóng LED cho độ sáng cao hơn. Giống như dàn vỏ, Mark cũng không mua được bộ yên "zin" được bọc màu đỏ. Để thay thế, anh đã đặt một người thợ làm yên ở địa phương loại da giả có màu giống với màu đỏ trên thân xe nhất.

Nếu bỏ qua khung và kiểu dáng của R1 1998, WE/98 có các trang bị y hệt như một chiếc R1 2018 nguyên bản. Ngoài ra Mark còn trang bị cho chiếc xe một số đồ chơi như bảo vệ trục bánh, ốp bưởng máy, dàn để chân của R&G, má phanh từ Vesrah, xích DID và nhông đĩa JT. Anh đã tạo ra chiếc xe trong thời gian chỉ khoảng hơn 2 tháng - kể từ cuối tháng 2 tới đầu tháng 5/2018 này.

Sau khi hoàn thành, chiếc R1 2018 "trá hình" 1998 này dành phần lớn thời gian nằm một chỗ trưng bày tại các sự kiện khác nhau. Mark cũng đã cầm lái thử nó - anh cho biết chiếc xe đem lại một cảm giác rất đặc biệt: như ngồi trên một chiếc R1 thế hệ đầu tiên nhưng với đầy đủ các đặc tính của đời xe mới nhất. Mặc dù không thể nhanh bằng chiếc R1 2018 hội tụ 20 năm phát triển của các nghiên cứu chassis và khí động học, nhưng bù lại chiếc xe lại có độ "độc" và đem tới cảm xúc đặc biệt.

 Photo: SpeedHunters