Trước áp lực từ các quy định khí thải ngày càng chặt chẽ, hiện nay động cơ điện đang trở thành xu hướng tương lai của toàn bộ ngành công nghiệp ô tô - xe máy. Không chỉ có những chiếc xe mới xuất xưởng được "điện hoá", ngay cả nhiều mẫu xe cổ cũng đã được chuyển sang sử dụng mô-tơ điện thay cho động cơ đốt trong.
Và ngay tại Việt Nam, dân độ xe cũng đang dần quan tâm hơn tới hệ động lực mới mẻ này. Trước đây xedoisong.vn đã từng giới thiệu với bạn đọc một bản độ Super Cub chạy điện tại Tây Ninh, và chiếc Vespa cổ trong bài viết hôm nay cũng có ý tưởng tương tự, nhưng còn độc đáo hơn nữa.
Chủ nhân của chiếc Vespa độ độc đáo này là anh Nghĩa - một người chơi xe sống tại Hà Nội. Là một "fan" của xe 3 bánh sidecar, trước đây anh Nghĩa cũng sở hữu một chiếc Lambretta độ thuyền. Dù mẫu xe này cũng rất hoàn thiện và có động cơ mạnh mẽ, tuy nhiên anh Nghĩa vẫn muốn một thứ gì đó "không đụng hàng" hơn nữa. Đó là lý do khiến anh quyết định lựa chọn động cơ điện. Giống nhiều bản độ sidecar khác tại Hà Nội, chiếc xe mới của anh Nghĩa cũng được xưởng Minibike Trung Khánh (MTK) thực hiện.
Sau khi đã quyết định ý tưởng, "xác" một chiếc Vespa Sprint cổ đã được anh Nghĩa chuyển tới MTK để phục vụ cho dự án độ chưa từng xuất hiện tại Việt Nam này. Đầu tiên, chiếc Vespa nguyên bản đã được MTK phục chế lại. Tuy nhiên thay vì mang dáng Sprint cổ, anh Nghĩa đã quyết định biến hình thiết kế chiếc xe tương tự như phiên bản Acma Faro Basso từ thập niên 50 - một trong những chiếc Vespa được đánh giá là đẹp nhất mọi thời đại.
Kiểu dáng của Acma Faro Basso có được là nhờ vào ghi-đông trần cùng đèn pha chuyển xuống dưới dè trước, yên solo và cặp ốp hai bên hông được gò lại tròn trịa hơn. Tuy nhiên không giống như những chiếc Vespa cổ điển với vành đường kính 8 hoặc 10 inch, anh Nghĩa đã lựa chọn mâm 12 inch từ Vespa Sprint 125 hiện đại. Dù hơi to so với chiếc xe nhưng với việc sử dụng mâm 12 inch, chiếc xe của anh Nghĩa đã có đủ chỗ lắp hệ thống phanh đĩa an toàn hơn cho bánh trước. Với thay đổi này, MTK cũng phải thiết kế và gia công lại toàn bộ hệ thống phuộc "giò gà" trước cho xe.
Sau khi đã phục chế và độ lại phần thân xe, MTK tiếp tục bắt tay vào gia công phần thuyền kèm theo. Giống nhiều chiếc sidecar khác từng được xưởng độ này thực hiện, thùng sidecar đã được làm bằng vật liệu composite để giảm trọng lượng, đặt trên bộ khung gắn vào chiếc xe một cách chắc chắn và có thể tháo rời. Thuyền xe có thiết kế hình viên đạn cùng những đai mạ bóng trang trí đầy tinh tế. Nó cũng đem tới cảm giác thoải mái cho người ngồi nhờ kính chắn gió trước, ghế ngồi đệm êm ái và lòng thuyền rộng.
Bản thân bánh bên thuyền cũng được lấy từ Vespa Sprint, và kết nối với hệ thống treo độc lập sử dụng phuộc đơn để giảm xóc cho thuyền bên. Nằm trên chắn bùn của thuyền là đầy đủ các đèn chiếu sáng và đèn xi-nhan. Do các choá đèn trên xe buộc phải có kích thước nhỏ để không "phá dáng" Vespa Acma kinh điển, MTK đã chuyển sang sử dụng đèn chiếu sáng LED để cho cường độ sáng mạnh hơn và tiết kiệm điện hơn.
Những thay đổi về thiết kế nêu trên đã được MTK nhanh chóng hoàn thiện, do xưởng đã có kinh nghiệm độ nhiều dòng xe khác nhau trước đây. Tuy nhiên việc chuyển sang hệ động lực điện lại là một quá trình khó khăn hơn nhiều, do xưởng chưa có kinh nghiệm sử dụng loại động cơ này và phải nghiên cứu từ đầu. Mục tiêu của MTK và anh Nghĩa khi lựa chọn hệ động lực điện để bảo đảm 2 yếu tố: gọn gàng nhất có thể để không ảnh hưởng tới kiểu dáng xe, và đủ mạnh để kéo tự trọng của chiếc xe, thuyền cùng những người ngồi trên.
Sau khi nghiên cứu và tham khảo ý kiến của nhiều người đang làm trong lĩnh vực xe điện tại Việt Nam, MTK đã quyết định tự phối hợp một hệ động lực điện riêng thay vì lấy từ một mẫu xe nào đó. Hệ thống này rất đơn giản khi chỉ cần 3 thành phần chính: mô-tơ điện công suất 3000W, khối pin li-ion 72V - 60a và bộ IC điều tốc, bên cạnh đó là các chi tiết phụ như đèn báo mức pin còn lại và công tắc chuyển chế độ. Trong đó 3 thành phần chính nêu trên đã được MTK đặt mua từ nước ngoài.
Loại bỏ hoàn toàn động cơ 2 kỳ nguyên bản của chiếc Vespa cổ, MTK đã có không gian rộng rãi bên trong ốp hông để lắp IC điều tốc. Động cơ điện cũng không phải là vấn đề khi được tích hợp thẳng vào moay-ơ bánh sau. Trong khi đó với pin - thành phần chiếm diện tích nhất của hệ động lực này, MTK đặt nó ở phía sau thuyền. Nếu như anh Nghĩa cảm thấy chán chạy sidecar và muốn tháo thùng bên, pin có thể được chuyển ra đằng sau đuôi xe và giấu trong một giỏ mây tinh tế.
Một đèn báo mức pin được đặt bên cùm công tắc phải, nằm cạnh công tắc chuyển chế độ tiến - lùi của động cơ điện. Với chế độ lùi, anh Nghĩa có thể dễ dàng xoay trở chiếc xe hơn khi đỗ. Theo trải nghiệm sơ bộ của xedoisong.vn, hệ động lực điện đã thay đổi hoàn toàn trải nghiệm vận hành của bản độ, khác hẳn với những chiếc xe Vespa cổ khác. Thay vì phải lo bóp côn chuyển số, người lái chỉ cần mở khoá và vặn ga để đi.
Với đặc trưng đạt mô-men xoắn lớn một cách tức thì, chiếc xe vọt đi một cách mạnh mẽ ngay khi xoắn ga. Đặc biệt khi kết hợp với thuyền bên, gia tốc ấn tượng sẽ dễ dàng khiến những người chưa có kinh nghiệm điều khiển sidecar bị "ngợp". Và lúc này, hệ thống phanh đĩa kép 2 bánh tỏ ra hữu hiệu để hãm tốc bản độ lại. Ngay cả khi chở thêm một người lớn nữa ở bên thuyền, chiếc xe vẫn có thể dễ dàng tăng tốc và đạt tốc độ tối đa khoảng hơn 80km/h.
Theo anh Nghĩa, chiếc Vespa 3 bánh chạy điện này đã được hoàn thành trong thời gian 3 tháng với tổng chi phí khoảng 40 triệu đồng. Tuy nhiên MTK cho biết bản độ này mất tới 7 tháng để lăn bánh, nếu tính cả thời gian nghiên cứu và thử nghiệm các phương án sử dụng hệ động lực điện khác nhau. Mặc dù vậy, đó là một sự đánh đổi hợp lý, khi hiện chiếc xe của anh Nghĩa đang là một trong những chiếc Vespa độ 3 bánh độc đáo và có hiệu năng ấn tượng nhất tại Việt Nam hiện nay.
Từ những thành công khi thực hiện bản độ này, MTK cũng đã có kinh nghiệm trong việc ứng dụng động cơ điện vào các bản độ. Trong thời gian tới, xưởng dự định sẽ tạo ra những chiếc minibike chạy điện với động cơ điện nhiều ưu thế.
Ảnh, bài viết: Nguyễn Huy
Video: Quang Đồng - Khánh Phan
Theo xedoisong.vn